samedi 18 avril 2009

Türkmenlerin Dünyaya Sergiledikleri Belirsizlikler- 2



Türkmenlerin Dünyaya Sergiledikleri Belirsizlikler- 2Orhan Ketene

7 Nisan, 2009

Şurası bir gerçektir ki, Türkmenlerde belirsizlikler devam ettikçe, hem Türkmenler saygınlık kaybedecek hemde yabancılar Türkmenler hakkında bildiklerini okuyacaklar ve şimdiki kargaşa devam edecektir.Unutmayalım ki belirsizlik ve karışıklık insanları bezdirir. Bu karışıklığın ana yaratıcıları ise karşıtlarımızdır. Bunun politik adı ise “Dezenformasyon”dur.


Bu belirsizlikler bir an önce merçek altına alınmalı ve eldeki verilerin en doğruları seçilerek belirlenmelidirler. Peki, verilerin hangileri doğrudur?Doğruları seçmek ve benimsemek en başta, Türkmenlerin görevidir ve dünya da bunları kabul etmek zorundadır


Şimdi tek tek belirsizlikleri inceleyelim ve doğruları belirtelim:


Türkmen adı ve şehir adlarının İngilizce şekli konusunda bir kesimimiz hemen İngilizce sözlüklere bakarak doğruları seçelim diyecekler!Bunlara cevabımız : Sözlükler değişimez kutsal kitaplar değillerdir. Bir kaç akademisyenin, piyasayı inceleyip bulgularını içerir. Ortada dolaşan değişik şekillerini yazarlar ama hangisinin doğru olduğunu söylemezler.


Türkmenler kararlarını verdikten sonra hepsi bir ağızdan aynısını tekrar edince, kamuoyu oluşur ve resmileşir. Dünya da bunu böyle kabul eder.Belirsizlik:


1- Türkmenlerin İngilizce adları belli değil: Türkçe adları net bir şekilde belirli olmasına karşın (Tekil: Türkmen, Çoğul: Türkmenler). İngilizcede ise:


Tekil: Turkmen, Turkman, Turkoman, Turcoman, Trukman, Turukman, Turkuman, Torkeman....v.s. Çoğul: Turkmens, Turkmen, Turkmans, Turkomans, Turcomans, Turkomen, Turkomens, Turukmans, Turkumans......v.s.Çözüm:1- Türkmen Adı: Türkmen adındaki karışıklığın sebebi, Arapça veya Farsça yazılışın değişik hecelerle latinceye geçmesindendir.


Türkmen kelimesi bir addır ve hangi dilde olursa olsun değişmez. Nasıl ki (Tekil-Çoğul) Arab-Arabs, Kurd-Kurds, Assyrian-Assyrians deniyorsa Tekil: Turkmen, Çoğul: Turkmens olmalıdır.


Türkmen yazarlar hep birlikte bu şekilde yazarsa ve bunda israr ederse, bu ad genelleşir ve dünyaca kabul edilir ve dünya bilgi kaynaklarına (ansiklopedilere ve internete) bu şekilde kaydedilir.


Aksi taktirde, hem tekile hem çoğula hemde sıfata ayni kelimeyi (Turkmen) kullanırsak, karşımızdakinde şaşkınlık yaratacağız. Eğer çoğula Turkmen dersek, bu kelime: Turk-men olarak anlaşılır yani (Türk erkekler) dolayısıyla, tekil Türkmene: “Turk-man&eq; Turkman” yani (Türk erkek) sonucuna varılır ki yanlıştır.


Sıfatta ise Türkmence &eq; Turkmenian olmalıdır (örnek: Arab-Arabic, Kurd-Kurdish, Turkmen-Turkmenian) (Türkmence&eq;Turkmenian).


Birde karşıtlarımızın durumuna bakalım. Kürt ve Kürdistan, İngilizcede Kurd ve Kurdistan geçiyor. Halbuki bunlarında bir sürü değişik adları vardır (Curd-Curdestan. Kord-Kordestan) ama bu adları bugünkü literatürde göremezsiniz çünkü sabitleştirildi ve adlarla oynanmasına hoş bakmıyorlar.


Bu konuda kişisel tecrübemi anlatmakta yarar görüyorum. ITC´nin Washington temsilciliğini yaptığım yıllarda, 6 Aralık 2002’de Beyaz Saray, ITC’yi resmi Irak muhalefet gurupları arasına koymaya karar verdi, Amerikan Dış İşleri bakan yardımcısıyla yaptığımız toplantıda, Beyaz Saraya, hakkımızdaki gerekli bilgileri verecek bir yetkili bana yaklaşıp sordu: Türkmenler hakkında yaptığı araştırmada 7 tane değişik adlarının olduğunu tesbit ettiğini söyledi. Bunlardan hangisinin doğru olduğunu sordu.


Bende doğrunun Turkmen-Turkmens olduğunu anlattım ve böylece Beyaz Saray kararnamesi yayınlandı. Ondan sonra büyük ölçüde bu şekilde kaldı ve diğer versiyonlar kayboldu. Ancak son zamanlarda yine eski kargaşaya dönmeye başladı. Özellikle tekil-çoğul kargaşası devam etmektedir.


Belirsizlik:

2- Türkmenlerin şehir adlarının latince yazılışı belirsizdir: Kerkuk, Karkuk, Kirkuk, Karkouk. Telafer, Tel Afar, Talafar, Talla’far.Musul, Mosul, Mousil, Mawsil. Erbil, Arbil, Irbil. Altun Kopru, Altun Kupri, Alton Kopru, Alton Kupri. Tawukh, Tawuq, Tavuk, Tawoq, Daquq. Tuz Khurmatu, Tuz Hurmatu, Toz Khurmatu, Toz Khormato. Qara Teppe, Kara Tepe, Qara TappaKhaneqin, Hanekin, Khanaqeen.Qizlarbat, Kizlarbat, Kizil Ribat, Sadiye. Qaraghan, Karagan, Jalawla, Celevla.


Çözüm:

2- Türkmen Şehir Adları: Türkmen şehirlerinin adlarındaki karışıklığın sebebide yine Arapçadaki yazılışın değişik hecelerle latinceye geçmesindendir. Iraklıların Arapça telaffuzu başlıca kuzeyli ve güneyli olarak ikiye ayrılır. Kuzeydekiler genellikle açmayla (Fatha), konuşurlar: Karkuk, Arbil, Hamrin...gibi.


Güneydekiler ise kırmayla (Kesre) konuşurlar: Kirkuk, Irbil, Himrin gibi. Bu şehir adları Arapçada hareketsiz yazılınca, tamamen konuşmacının söyleyişine bağlıdır. İşte bu yüzdendir ki bugünkü karmaşa yaşanmaktadır.


Bunun çözümü şudur: Irakta latince yazan sadece Türkmenlerdir. Dolayısıyla, Türkmenler ne şekilde yazıyorsa, İngilizce yazılarda bunların İngilizce yazılış şekli Türkmence şeklinden ve söylenişinden alınmalıdır.


İngilizcede bazı Türkçe karakterler “ö”,”ü” olmadığına göre “o”,”u”şekline dönüşebilir.


Dolayısıyla: Kerkük&eq; Kerkuk, Altun Köprü&eq; Altun Kopru, Qarağan&eq;Qaragan. Buna göre Türkmenler, şehir adlarını İngilizce yazılarında şöyle yazmalıdırlar: Kerkuk, Telafer, Musul, Erbil, Altun Kopru, Tawukh, Tuz Khurmatu, Kifri, Qara Teppe, Qizlarbat, Qaragan, Khaneqin, Mendeli, Bedre, Aziziye, Mahmudiye, İskenderiye, Yusufiye.


Türkmen yazarlar hep birlikte bu şekilde yazarsa ve bunda israr ederse, bu adlar genelleşir ve dünyaca kabul edilir ve dünya bilgi kaynaklarına (ansiklopedilere ve internete) bu şekilde kaydedilir. Unutmayalım ki adlar kimliktir ve Türkmenler kimliklerinde israr ederseler saygınlıklarıda artar.Arapçalaştırılan Türkmen şehir adları (Te’mim, Salahiyye, Sadiyye, Jalawla) ise kesinlikle kullanılmamalıdır.


Belirsizlik:

3- Türkmenlerin nüfusu belirsizdir: 200.000, 400.000, 800.000, 1 milyon, 1.5 milyon, 2 milyon, 2.5 milyon, 3 milyon, 3.5 milyon, 4 milyon,....v.s. Dünya ansiklopedilerinde Türkmen nüfüsunu 200.000-3.5 milyon arası gösterirler ki bu bilgisayar çağında belirsizliğin en çarpıcı örneğidir.


Çözüm:

3- Türkmen Nüfusu: Genellikle tüm Türkmenlerin ve özellikle yurt dışındaki Türkmen temsilcilerinin en büyük sıkıntısı Türkmen nüfüs sorunudur. Bugüne kadar güvenilir ve doğru bir sayım yapılmadığından, hep tahminlerle gidilmiş ve 1957 sayımı sonuçları esas alınarak enterpolasyonla bugünkü rakamlar çıkartılmıştır ki o da şüphelidir. Türkmenler nüfuslarını abartmaya, karşıtları olan Kürtler ve Araplar ise sayılarını en düşük düzeye düşürmek isterler.


Bu tartışmaya son vermek için mutlaka bir sayım yapılmalıdır. Ekim 2009’da devlet tarafından sayım yapılacağı söyleniyor ancak ne kadar güvenilir olacağı ve şartların ne kadar müsait olduğu şüphelidir.


Aslında en doğrusu, ITC’nin bu sayımı gayri-resmide olsa kendisinin yapmasıdır. ITC, 2003 Nisanından beri Irak genelinde kurduğu 65 dolayındaki bürosu bu işi yapsaydı şimdi sorun olmazdı. Aradan geçen 6 yılda her gün bir kaç aile sayılsaydı, şimdi Türkmen sayısı belli olurdu.


Aslında, Irak devleti tarafından resmi ve sağlıklı bir sayımın yapılması için en başta şu şartların gerçekleşmesi gerekir:


A- Güvenliğin sağlanması ve peşmerge baskılarının kalkması gerekir.


B- Korku veya çıkar yüzünden milliyetini saklamaya yeltenenlere karşılık, Türkmenlerin kendi asıllarını inkar etmeyecek derecede milli şuur verilmelidir. Bu da tüm Türkmenlere ulaşıp, ilgilenmeli ve sorunlarına çare aranmalıdır. Özellikle Araplaşan Türkmenlerin asıllarına dönmeleri ve kabul etmelerine ağırlık verilmelidir.Nüfus sorunu çözülürse Türkmenler için büyük bir belirsizlik ortadan kalkmış olur

http://www.kerkukmedya.com/articles.php?action=view&id=198

Aucun commentaire: