MUSUL IRAK'TAN AYRILAMAZ

Orhan Ketene

MUSUL IRAK'TAN AYRILAMAZ


Türkmen siyasetçi Orhan Ketene, ''Musul'u Irak'tan ayırmadığını'' belirterek, ''Musul Vilayeti Projesi gerçekleşirse, etnik çatışmalar sona erecektir. Eğer tutup bölgeye 'Kürdistan' derseniz, etnik çatışmalar çıkar'' dedi.

Taksim Elit Otel'de, ADAM Sosyal Bilimler Araştırma Merkezince düzenlenen ve bölgenin önemli Türkmen, Arap ve Kürt liderlerini bir araya getiren ''Irak Çalıştayı''nın son günündeki oturumda konuşan Ketene, Musul'un Irak'a bağlı kalmasının, bölgedeki barışın sağlanması açısından şart olduğunu dile getirdi.

Etnik bölünmelerin ince bir dengeye bağlı olduğu Irak'ta, Musul'un Irak'taki Şiilere karşı bir denge unsuru olduğuna dikkati çeken Ketene, ''Hiçbir Iraklı da Musul'un ayrılmasını istemez. Bunun yanında Musul Irak'ın kalan kısmına da hiç benzemez. Çok etnikli, çok dilli, çok dinli bir bölgedir. Coğrafi açıdan da farklıdır. Irak'ın diğer kısmı çoğunlukla Arap'tır, ama kuzey kısmı öyle değil'' diye konuştu.

Irak'ın kuzeyinin dünyaya ''Kürt unsurların yeri'' olarak anlatıldığını vurgulayan Ketene, bu anlayışın, bölgedeki Türkmen ve Asurilerin hiçe sayılması demek olduğunu kaydetti.
Ketene, bölgedeki kaos ortamına bir çözüm olarak ortaya konulan Musul Vilayeti Projesi hakkında da şunları söyledi:

''Musul Vilayeti Projesi gerçekleşirse, etnik çatışmalar sona erecektir. Eğer tutup bölgeye 'Kürdistan' derseniz, etnik çatışmalar çıkar. Musul idari olarak eyalet gibi ayrılırsa bütün unsurlar bir arada olacaktır. Bugün Kürdistan fikrine binaen Türkmeni, Asurisi, Arabı kendi vatanını kurmaya girişti. Bizim eyalet fikrimiz Musul'u Irak'tan ayırmıyor. Musul'daki bölünmeler etnik değil, coğrafi baza dayansın. İnsanlar coğrafyadan faydalansın ve hiç ayrılmasın. En önemlisi Musul, Orta Doğu'nun denge unsuru olsun.''

Ketene, Musul için önerdikleri bu yapıya İsviçre modelini örnek göstererek, 26 kantondan oluşan İsviçre'nin gün geçtikçe daha merkezi bir devlet haline geldiğini kaydetti.

-DERBEND ZAFERİ BİRLEŞTİRİCİ OLSUN-

Haçlı seferlerine karşı ilk direnişin başladığı Musul'da, Kürt ve Türkmenlerin yıllarca istilalara karşı beraberce direndiğini belirten Ketene, bölgede Türk ve Kürt işbirliğinin 823 yıl sürdüğünü söyledi.

Ketene, Derbend Zaferi'ni birlikte kazanan Kürt ve Türkmenler tarafından, bu Zafer'in önemi ve anlamının bilinmesi gerektiğini ifade etti.

İngiliz işgaline karşı Atatürk tarafından görevlendirilen Milis Yarbay Özdemir'in bölgedeki aşiretlerden kurduğu güçle 7 bin kişilik bir milis savaşı yürüttüğünü anlatan Ketene, 31 Ağustos 1922'de bu mücadelenin İngilizleri hezimete uğrattığını kaydetti.

Ketene, ''O işbirliği ölmüş değil, şimdi de aramızda arkadaşlarımız var. Bu coğrafi ve tarihi birlikteliğin yanında siyasi iradenin de varlığı şart. Ancak önce Musul'u oluşturan toplumun bir araya gelip birliği kurmak istemesi gerek'' diye konuştu.

Musul'da Türkmenler ve Kürtler arasında tarihi bir küskünlüğün olduğu gerçeğinin yadsınamayacağını ifade eden Ketene, bu küskünlüğün karşılıklı ziyaretlerle giderilebileceğini, arayı bozucu tarihi olayları fazla karıştırmamakta fayda olduğunu söyledi.

31 Ağustos'ta Derbend Zaferi'nin 86. yıl dönümü olacağına işaret eden Ketene, Zafer'in yıl dönümünde savaşa katılan aşiretlerin temsilcilerini bir araya getirip, kendilerine teşekkür plaketi verilebileceğini dile getirdi.

Ketene, konuşmasının sonunda ''Musul vilayeti düşünüyoruz, ama her unsurun kendi vatanını kurma düşü var. Musul içerisinde de sınırları olmayan 4 hükümet olabilir'' dedi.

-''BİZ BİZE KALIRSAK PROBLEM YOK''-

Türkmeneli Partisi Lideri Riyaz Sarıkahya da 2005 yılında Irak gerçeğine uygun olarak yapılan Irak Anayasası'nın Türkmenler tarafından değerlendirilmesi gerektiğini ifade ederek, şunları söyledi:

''Anayasalar uygulama olmazsa bir şey ifade etmez. Ancak bu kaos ortamından biz kimseyi suçlamıyoruz. Biz federal bir Irak öngörüyoruz. Kuzey Irak federe devleti içinde Musul, Kürt ve Kerkük federe bölgesi önermekteyiz. Sorunları diyalogla çözümleme niyetindeyiz. Bütün Kürt gruplara, özellikle Barzani ve Talabani'ye çağrıda bulunuyorum. Türkmenlerle diyaloğa girişsin, Kuzey Irak'ı oluşturan unsurlarla anlaşsın.''

Türkmen Otonomi Örgütü Lideri Muzaffer Arslan da yıllar içinde dış güçlerce Kürt ve Türkmen unsurların arasına nifak sokulduğunu belirterek, ''Biz bize kalırsak problem yoktur, olmayacaktır. Ne zaman birbirimizin hakkını müdafaa edecek duruma gelirsek, o zaman mutluluğa ulaşabiliriz'' dedi. Irak Çalıştayı'nın sonuç bildirgesi yarın açıklanacak.


Yayın Tarihi 02.03.2008